"Czas tajemnic" Marcel Pagnol

Tytuł Czas tajemnic
Tytuł oryginału Le Temps des secrets
Seria Wspomnienia z dzieciństwa
Tom 3
Autor Marcel Pagnol
Wydawnictwo Esprit
Data wydania 2011 
Stron 352

Za oknem mróz i śnieg, lecz ja ponownie uciekłam przed zimnem do pięknej, słonecznej Prowansji. Wystarczyła chwila, bym znów poczuła zapach lawendy i tymianku unoszący się wśród zielonych łąk, gdzie Marcel Pagnol spędził kolejne niezapomniane wakacje. A wszystko za sprawą Czasu tajemnic, kolejnej części autobiograficznego cyklu Wspomnienia z dzieciństwa francuskiego dramaturga i reżysera.

Po przybyciu do letniego domu, mały Marcel z zaskoczeniem stwierdza, że wszystko to, co sprawiało mu ogromną przyjemność w poprzednie wakacje (opisane w Chwale mojego ojca. Zamku mojej matki), straciło swój urok. Nie ma więcej ochoty na zabawy w Indian, a książki o przygodach Sokolego Oka porzucił na rzecz powieści Juliusza Verne. Polowania nie sprawiają w nim tego entuzjazmu, co dawniej, a najlepszy przyjaciel nie może spędzać z nim całych dni, bo teraz ma nowe obowiązki w gospodarstwie. Wszystko zmienia się, gdy chłopiec poznaje Izabellę, o której mówi: Była to dziewczynka w moim wieku, ale w niczym nie przypominała tych, które znałem. Jak łatwo można się domyślić, Marcel po raz pierwszy w życiu zakochał się. Zakończenie tej przygody zbiegło się z końcem wakacji i było dosyć zaskakujące.

Powieść nie kończy się jednak wraz z końcem lata. Wręcz przeciwnie, jesteśmy świadkami wielkiego przełomu w życiu autora, a mianowicie rozpoczęciu nauki w liceum. Chłopiec wyrwany z bezpiecznej szkoły podstawowej, gdzie wszyscy znali jego ojca-nauczyciela, trafia do ogromnego gmachu, gdzie nie tylko nikt nie słyszał o jego tacie, ale gdzie za złe zachowanie można zostać surowo ukaranym. Początkowo Marcelowi trudno jest przystosować się do nowych nauczycieli i ich wysokich wymagań, stopniowo jednak aklimatyzuje się i po zdobyciu kilku wiernych przyjaciół, przeżywa kolejne przygody.

Czas tajemnic to wspaniała kontynuacja wspomnień Pagnola. Jest utrzymana w tym samym stylu co Chwała mojego ojca. Zamek mojej matki, emanuje z niej ta sama ciepła i przyjazna atmosfera. Gdyby wszystkie części cyklu zostały wydane jako całość, czytelnikowi trudno byłoby stwierdzić, gdzie kończy się jedna, a zaczyna następna. Świadczy to o dużym talencie pisarskim autora, który trzyma wysoki poziom aż do końca.

Podobnie jak w poprzednich częściach, narratorem i głównym bohaterem jest kilkuletni Marcel, który z humorem i w nieco ironiczny sposób opisuje widziany przez siebie świat. Robi to tak sugestywnie, ze razem z nim dzielimy wszystkie radości i smutki, żal nam, gdy spotyka go zawód lub rozczarowanie, a wszelkie sukcesy przyjmujemy z szerokim uśmiechem na twarzy.

Przede wszystkim jednak, w odróżnieniu od poprzednich części poświęconych beztroskiemu dzieciństwu, Czas tajemnic jest opowieścią o dorastaniu, stopniowej przemianie dziecka w nastolatka, którym targają różne uczucia i emocje, nie zawsze przez niego rozumiane. Widzimy więc chłopca, który odkrywa, że miłość może przybierać różne postacie i nie zawsze jest uczuciem konstruktywnym, wręcz przeciwnie, czasem bywa szalona i niebezpieczna, i prawie zawsze jest niestety ślepa.

Podobnie jak w przypadku Chwały... zachwyciło mnie wydanie książki. Ilustracje Jean’a-Jacques’a Sempé idealnie oddają charakter powieści. Jak wspomniałam w recenzji pierwszego tomu Wspomnień z dzieciństwa, przywodzą one na myśl Mikołajka. Podobieństwo tych dwóch opowieści jest nawet bardziej widoczne w przypadku Czasu tajemnic, gdyż autor przedstawił w nim także opis życia szkolnego z tamtego okresu. Należy jednak podkreślić, że książki Rene Goscinny’ego są skierowane przede wszystkim do dzieci, natomiast w przypadku Pagnola wydaje mi się, że lepszych odbiorcą zdecydowanie będzie starszy czytelnik.

Czas tajemnic to gwarancja przyjemnie spędzonego czasu, zapraszam więc wszystkim w tę niezwykle ciepłą i nieco nostalgiczną podróż w krainę dzieciństwa.

Moja ocena: 6/6

Dziękuję portalowi Secretum za udostępnienie egzemplarza książki. 

Recenzja ukazała się również na stronie Wydawnictwa Esprit oraz na: