„Studnia bez dnia" Katarzyna Enerlich

Tytuł Studnia bez dnia
Autor Katarzyna Enerlich 
Wydawnictwo RM
Data wydania 2012-06
Stron 256

„Studnia bez dnia" to moje pierwsze spotkanie z twórczością Katarzyny Enerlich. Gdy w moje ręce trafia książka autorstwa pisarza, o którym nie wiem prawie nic, zwykle podchodzę do niej z pewną dozą sceptycyzmu. Po przeczytaniu opisu umieszczonego przez wydawcę na okładce, byłam nastawiona na pełną zagadek, trzymającą w napięciu opowieść w rodzaju thrillera historycznego. Tego się nie doczekałam, niemniej jednak lekturę „Studni bez dnia" zaliczam do tych raczej udanych.

Główną bohaterkę powieści, Marcelinę poznajemy, gdy staje na życiowym zakręcie. Przez przypadek dowiaduje się o romansie męża, a po chwili jest świadkiem jego wypadku samochodowego. Wypadku, w wyniku którego niewierny małżonek umiera po kilku dniach. Marcelina nawiązuje zupełnie dla mnie niezrozumiałą przyjaźń z kochanką męża, która na pewien czas staje się jej wyjątkowo bliska. Zdaję sobie sprawę, że tragiczne wydarzenia (w tym przypadku śmierć męża jednej, a kochanka drugiej kobiety) zbliżają do siebie ludzi, jednak taka relacja wydaje mi się bardzo mało prawdopodobna.

Nagłe pogorszenie sytuacji finansowej zmusza główną bohaterkę do zamieszkania w mało ciekawej kamienicy i podjęcia dodatkowej pracy, co okazuje się przełomem w jej życiu. Nową sąsiadką Marceliny jest Anna Kot, toruńska kierowniczka wycieczek, żwawa staruszka, której energii i wigoru mogłaby pozazdrościć niejedna dwudziestka. Kobiety szybko nawiązują nić porozumienia, która przeradza się w przyjaźń. To właśnie Anna opowiada Marcelinie legendę o toruńskim kupcu Tischnerze, który jedną ze swoich kochanek obdarował pierścieniem z bezcennym rubinem wydobytym z Gór Izerskich. Marcelina nie przypuszcza nawet, jak bardzo ta opowieść wpłynie na jej dalsze życie. A wszystko to za sprawą pracy, jaką podjęła u rzeźbiarza Tadeusza Zawiejskiego, w którego pracowni kobieta odkrywa średniowieczną... studnię!

Ciekawostką z pewnością jest fakt, że opisane przez Katarzynę Enerlich miejsca, jak choćby pracownia malarska z ukrytą w niej starą studnią, istnieją naprawdę. Jak na końcu książki wyjaśnia sama autorka, wielu głównych bohaterów ma swoje pierwowzory wśród znanych pisarce osób. To także w nocie od autorki zostaje wyjaśniony enigmatyczny tytuł powieści, który zdecydowanie nie jest błędem edytorskim.

„Studnia bez dnia" zabiera nas w podróż po Toruniu, który poznajemy z zupełnie innej strony niż podczas turystycznych wycieczek. W opowieściach wplecionych w fabułę książki można znaleźć odpowiedź na wiele pytań, m.in. dlaczego na Starówce sprzedaje się zwykle figurki piesków, żab i aniołów. To właśnie takie niebanalne przedstawienie tego magicznego miasta jest jedną z największych zalet tej książki.

Lekturę powieści urozmaicają interesujące fotografie wykonane przez autorkę, na których można nie tylko znaleźć niektóre z opisywanych przez nią zdjęć, ale także zobaczyć proces powstawania figurek sprzedawanych w budkach na toruńskim Starym Mieście. Całe wydanie książki jest przyjemne dla oka. Okładka w sztywnej, grubej oprawie jest solidna i dobrze się prezentuje, a duży i wyraźny druk jest widocznym ukłonem w kierunku czytelnika.

Już od pierwszych stron oczarował mnie styl autorki - lekki, bezpretensjonalny, a jednocześnie malowniczy; widoczny znak, że mamy do czynienia z utalentowaną pisarką, która debiut z pewnością dawno ma już za sobą. Niestety pod względem fabularnym nie jest tak kolorowo. Po przeczytaniu ostatniej strony i zamknięciu książki przez chwilę zastanawiałam się, o czym tak naprawdę jest ta powieść. I szczerze mówiąc do tej pory do końca tego nie wiem. Trudno także jest mi precyzyjnie przyporządkować ją do konkretnego gatunku. Nastawiona na thriller historyczny, wypatrywałam nieodkrytych jeszcze tajemnic Torunia z rozdziału na rozdział, ale doczekałam się ich dopiero w drugiej połowie książki. Mamy tu wiele wątków obyczajowych, maleńką dawkę zjawisk nadprzyrodzonych, legendę, w której tkwi spore ziarno prawdy i wątek kryminalny, który niestety okazał się klapą. Jest to na szczęście historia poboczna i nie ma większego wpływu na główną fabułę, a jednak pewien niesmak pozostał.

Czym zatem, najprościej rzecz ujmując, jest „Studnia bez dnia"? Bardzo dobrym czytadłem, ale niewiele ponad to. Świetnie sprawdzi się jako lekka lektura na właśnie rozpoczynające się wakacje, choć wielkiego dreszczu emocji raczej nie wzbudzi.

Moja ocena: 4+/6

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu RM oraz portalowi Secretum, na którym tekst został opublikowany jako oficjalna recenzja.