"Lalki" Karolina Święcicka

Tytuł Lalki
Autor Karolina Święcicka
Wydawnictwo Nasza Księgarnia 
Data wydania 2012-07
Stron 386

Lalka to nieodzowna towarzyszka zabaw większości małych dziewczynek. Jednak w wielu kulturach nawet niepozorna kukiełka może być uznana za niebezpieczną i demoniczną. Wystarczy pomyśleć o celach, w jakich wykorzystuje się laleczki voodoo i człowiekowi od razu ciarki chodzą po plecach. Prawdopodobnie niewielu z Was wie, że także w kulturze słowiańskiej obawiano się trzymania w domach wszelkich zminiaturyzowanych figurek przypominających ludzi ze względu drzemiącą w nich złą naturę. Potem jednak także do Polski przywędrowała moda na lalki francuskie, niemieckie, a w ciągu ostatnich kilku lat także japońskie. Super dollfie, bo to o nich mowa, nie są zwykłymi zabawkami, to unikatowe i niezwykle drogie lalkarskie dzieła sztuki robione bardziej z myślą o dorosłych kobietach niż małych dziewczynkach. Dla wielu stają się one dzieckiem, przyjacielem, a czasem także zminiaturyzowaną, doskonałą wersją właścicielki. Jaki wpływ na ludzkie życie może mieć taka lalka? Odpowiedź znajdziecie w debiutanckiej książce Karoliny Święcickiej.

Akcja powieści toczy się dwutorowo. Główną bohaterką jest trzydziestoletnia Monika, zapracowana i ambitna kierowniczka agencji reklamowej, która po narodzinach córeczki postanawia zrezygnować z pracy na dwa lata i poświęcić się wychowaniu dziecka oraz prowadzeniu domu. Początkowa radość mija po około czerech miesiącach i kobietę ogarnia coraz większa frustracja tym, w jakim kierunku zmierza jej życie. Czuje się wykorzystywana i niedoceniana przez męża, który nie pomaga jej w obowiązkach domowych i nie rozumie, że opieka nad dzieckiem to nie permanentne wakacje. W towarzystwie dawnych koleżanek Monika czuje się niekomfortowo i odnosi wrażenie, że stała się dla nich człowiekiem gorszej kategorii, ponieważ zrezygnowała z kariery zawodowej na rzecz mało prestiżowej roli kury domowej. Na ulicy z kolei czuje się wręcz niewidoczna, dla innych ludzi. Wszystko zmienia się, gdy od nowej sąsiadki dostaje w prezencie japońską lalkę super dollfie, która ma nieoczekiwany wpływ na sposób myślenia i zachowanie Moniki. Jednocześnie poznajemy fragmenty pracy badawczej na temat lalek i rytuałów szamańskich pisanej przez kobietę, która coraz bardziej zatraca kontakt z rzeczywistością. Choć początkowo wątek ten wydaje się mało zrozumiały, w końcowych rozdziałach obydwie historie dość zgrabnie splatają się ze sobą.

Pozornie historia Moniki to opowieść jakich wiele. Ot, przeciętna kobieta, którą prawdopodobnie dopadła z pewnym opóźnieniem depresja poporodowa i którą przerastają codzienne obowiązki. A jednak kryje się za nią coś więcej i nie chodzi tu o subtelny wątek paranormalny, a raczej niezłą analizę psychiki głównej bohaterki. Choć jej zachowanie wielokrotnie mnie irytowało, nie można odmówić jej wiarygodności. Podejrzewam, że wiele czytelniczek, które mają jeszcze świeżo w pamięci pierwsze miesiące opieki nad nowonarodzonym dzieckiem, odnajdą w Monice wiele swoich cech i nawyków. Przynajmniej w początkowych rozdziałach.

Wątek drugiej bohaterki, autorki wspomnianej pracy badawczej wypada raczej słabo, zwłaszcza że przez pierwszą połowę książki wydaje się być całkowicie niezwiązany z główną fabułą oraz nieco naciągany. Wizyta u węgierskiego szamana, mieszkającego pod Toruniem wywołała u mnie pobłażliwy uśmiech, a nie dreszcz ekscytacji. Na szczęście wraz z rozwojem akcji jest już nieco lepiej. Zafascynowały mnie również informacje na temat roli lalki w wielu kulturach, które autorka zaczerpnęła z wiarygodnych źródeł podanych na końcu książki.

Trudno jest mi jednoznacznie powiedzieć, czy powieść ta mi się podobała, muszę jednak przyznać, że jej lektura całkowicie mnie pochłonęła i trudno było mi się od niej oderwać. Jedno jest także pewne – już nigdy nie spojrzę na lalki takim samym wzrokiem, co kiedyś. Cóż, tkwi chyba we mnie dobra, stara słowiańska dusza, gdyż puste, szklane oczy pozornie zwykłej kukiełki zawsze budziły we mnie uczucie niepokoju, a po lekturze tej powieści jedynie ono wzrosło.

Moja ocena: 4+/6

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania trójka e-Pik

Za egzemplarz książki do recenzji dziękuję wydawnictwu Nasza Księgarnia

Recenzja ukazała się także na Lubimy Czytać.