"Mad Women" Jane Maas

Tytuł Mad Women
Tytuł oryginału Mad Women
Autor: Jane Maas
Wydawnictwo Epika
Data wydania 2012-10
Stron 300

Początkowo zapowiedź książki reklamowanej hasłem „Opowieść o kobiecie w świecie rządzonym przez mężczyzn”, skojarzyła mi się czytadłami typu „Jak ona to robi” – lekkimi, zabawnymi, ale i nieco „odmóżdżającymi”. Dlatego byłam bardzo pozytywnie zaskoczona, gdy okazało się, że Mad Women to nie kolejna powieść utrzymana w podobnym tonie, a prawdziwe wspomnienia spisane przez legendę branży marketingu.

Jane Maas wprowadza czytelnika w niesamowitą atmosferę Ameryki lat sześćdziesiątych, która z jednej strony zachwyca powiewem świeżości i rewolucji seksualnej, a z drugiej zaskakuje purytańską mentalnością znacznej części społeczeństwa oraz stosowaniem podwójnych standardów wobec mężczyzn i kobiet. Autorka odmalowuje przed naszymi oczami barwny obraz dopiero kształtującego się przemysłu reklamowego, który tworzyli ludzie pełni pasji i wyobraźni, pełnymi garściami korzystający z uroków życia. Ich świat koncentrował się głównie na trzech rzeczach – pracy, używkach i seksie.

W swojej książce Maas często odwołuje się do serialu Mad Men, emitowanym w Stanach od 2007 roku (w Polsce pojawił się na kanale Fox Life zaledwie rok później), który za oceanem w błyskawicznym tempie stał się hitem. Jego akcja toczy się w latach sześćdziesiątych w fikcyjnej agencji reklamowej. Tytuł, dosłownie tłumaczony jako „szaleńcy”, odnosi się do Madison Avenue, będącej w ówczesnych czasach kolebką branży reklamowej. Nawet tytuł Mad Women stanowi oczywiste nawiązanie do serialu i jest to zabieg jak najbardziej uzasadniony, bowiem Jane Maas przedstawia w niej swoją wersję tamtych wydarzeń.

Współczesne czytelniczki z pewnością będą wielokrotnie zgrzytać zębami czytając o dyskryminacji kobiet w czasach, gdy autorka książki rozpoczynała swoją karierę. W jej relacji najbardziej chyba szokuje fakt, że choć kobiety głośno były określane jako podległe mężczyznom i nie zasługujące na równe prawa, same uznawały to za właściwe. Normalnym był fakt, że to mężczyźni zarabiali znacznie więcej, otrzymywali dodatkowe premie i to oni piastowali główne stanowiska. Kobieta mogła zostać co najwyżej sekretarką czy asystentką, ambitniejsze awanse były prawdziwą rzadkością.

Z perspektywy czasu niektóre sytuacje Maas wspomina z dozą humoru, jak choćby pewne spotkanie z ważnym klientem, na którym została potraktowana jako sekretarka, mimo że stawiła się tam jako przedstawicielka szanowanej agencji reklamowej. Nie jest jej jednak do śmiechu, gdy opowiada o licznych sytuacjach, w których pracujące kobiety były narażone na molestowanie ze strony współpracowników. Termin „molestowanie” nawet nie istniał, a niedwuznaczne zachowanie mężczyzn było społecznie akceptowalne…

Kobiet nie traktowano poważnie nawet jako konsumentki. Byłyśmy co najwyżej głuptaskami do towarzystwa, których największym zmartwieniem były smugi na kołnierzykach i wosk nawarstwiający się na kuchennej podłodze.

Czy oglądając współczesne reklamy w telewizji nie odnosicie wrażenia, że stereotyp ten nadal funkcjonuje w spotach zachęcających do zakupu proszku do prania, dzięki któremu znikną wszystkie Wasze zmartwienia. Jak widać, choć minęło ponad pięćdziesiąt lat, niektóre rzeczy pozostały bez zmian. W filmach reklamowych kobiety nadal traktowane są albo jak obiekt seksualny, albo jak pozbawione ambicji, głupiutkie stworzenia, których największym marzeniem jest wyszorować do czysta deskę klozetową.

Dużym atutem książki jest styl autorki – lekki i żartobliwy, nawet gdy porusza tematy kontrowersyjne i ciężkie. Przede wszystkim jednak Mad Women warta jest przeczytania ze względu na fakt, że opowiada prawdziwą historię fascynującej kobiety oraz ludzi, którzy razem z nią tworzyli podwaliny jednej z najpotężniejszych obecnie gałęzi przemysłu. Zdecydowanie polecam!

Moja ocena: 5/6

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Epika