"Czarny Kot" Edgar Allan Poe

Tytuł Czarny Kot

Autor Edgar Allan Poe

Lektor Grzegorz Przybył

Czas 53 min

Przez długi czas byłam zadeklarowaną przeciwniczką audiobooków, akceptując jedynie lekturę, której towarzyszy szelest przewracanych kartek. Nie da się ukryć, że często źle dobrany lektor potrafi zepsuć przyjemność zagłębiania się nawet w bardzo interesującą historię. Jednak, dzięki darmowym audiobookom, które co kilka tygodni udostępnia platforma Audeo, coraz bardziej przekonuję się do takiego sposobu poznawania książek. Tym razem przyszła kolej na twórczość Edgara Allana Poego.

„Czarny kot” to zbiór trzech opowiadań autorstwa mistrza grozy, które łączy motyw zabójstwa i wnikliwego przedstawienia psychiki każdego z morderców. Tytułowy „Czarny kot” to historia mężczyzny, który pod wpływem pogłębiającego się alkoholizmu stopniowo przeradza się w bestię w ludzkiej skórze. Dawniej łagodny i wrażliwy człowiek ku własnemu przerażeniu odkrywa w sobie coraz większe pokłady okrucieństwa i ślepej furii, a jego ofiarą staje się jego najwierniejszy dawny towarzysz i przyjaciel. „Beczka Amontillado”, którego akcja toczy się w bliżej nie określonym czasie we Włoszech, opowiada z kolei o mężczyźnie, który postanawia zemścić się na swoim przyjacielu za zniewagę, z popełnienia której tamten prawdopodobnie nawet nie zdaje sobie sprawy. Ostatni utwór, „Zdradzieckie serce”, to prawdziwy majstersztyk – relacja szaleńca, który stara się ze wszystkich sił udowodnić, że szaleńcem nie jest, a popełnione przez niego morderstwo na starszym mężczyźnie było jak najbardziej racjonalne. Nowelka ta znana jest także pod tytułem „Serce oskarżycielem”.

W każdym z opowiadań główni bohaterowie są jednocześnie narratorami, to i z ich perspektywy poznajemy wydarzenia. Wszyscy starają się udowodnić, że czyny których się dopuścili nie są tak naprawdę ich winą – zostali zmuszeni przez okoliczności bądź same ofiary. W żadnym z przypadków nie możemy też być do końca pewni kondycji psychicznej zabójców, można w nich zauważyć mniejszy lub większy rys szaleństwa.

Rzadko się to zdarza, ale tym razem Grzegorz Przybył zachwycił mnie swoją interpretacją czytanych tekstów. Wspaniały pokaz talentu dał zwłaszcza w ostatnim z utworów, gdzie perfekcyjnie wcielił się w postać mężczyzny dotkniętego poważną chorobą psychiczną. Przyznaję, że aż miałam ciarki, słuchając opisu jego postępowania. Wrażenie to potęguje dosyć subtelna, ale świetnie dopasowana oprawa muzyczna utworów.

Edgar Allan Poe to niekwestionowany mistrz i prekursor gatunku, na którym wzorowało się wielu autorów horrorów i powieści kryminalnych. „Czarny kot” to zaledwie drobna prezentacja jego twórczości, niemniej jednak w pełni potwierdza jego pisarski kunszt.