"Barbara i król" Renata Czarnecka

Tytuł Barbara i król
Autor Renata Czarnecka
Wydawnictwo Książnica 
Data wydania 2013-09-25 
Stron 352

Do tej pory moją ulubioną autorką powieści historycznych była Philippa Gregory, która zachwyciła mnie cyklem tudorowskim oraz serią Wojna Dwu Róż. Jednak kilka dni temu odkryłam pisarkę, która tworzy Brytyjce bardzo poważną konkurencję. Renata Czarnecka całkowicie oczarowała mnie swoim stylem i historią, którą zawarła w powieści „Barbara i król”.

O miłości Zygmunta Augusta do Barbary Radziwiłłówny słyszał chyba każdy. Potężna uczucie, które sprawiło, że władca złamał konwenanse, by zaznać szczęścia z ukochaną kobietą, stała się inspiracją dla pisarzy i twórców filmowych. Rozpacz króla po nagłej śmierci żony była na tyle silna, że władca nie wahał się korzystać z usług medium, by mieć kontakt choćby z duchem zmarłej. Aż chciałoby się rzec – taka miłość się nie zdarza. Jednak to nie Radziwiłłównie poświęcona jest powieść Renaty Czarneckiej, a innej Barbarze, której udało się zdobyć serce króla.

Rok 1570. Minęło blisko dwadzieścia lat od śmierci Radziwiłłówny, lecz Zygmunt August nadal nie potrafi pogodzić się z jej utratą. Sfrustrowany brakiem dziedzica i nieudanym małżeństwie z Elżbietą Habsurżanką, coraz bardziej podupada na zdrowiu i popada w depresję, nieustannie rozmyślając o zmarłej żonie. Zły stan fizyczny i emocjonalny króla wykorzystuje ród Mniszchów, podsuwając mu nową kochankę, młodziutką mieszczkę Barbarę Giżankę, do złudzenia przypominającą Radziwiłłównę. Dzięki niej władca odzyskuje radość życia i energię, jednocześnie jednak wywyższenie córki zwykłego kupca oraz coraz większe wpływy Mniszchów na króla wzbudzają zazdrość i nienawiść dworzan.

Autorka przenosi czytelnika w szesnastowieczne realia i robi to z prawdziwym kunsztem. Z pieczołowitością przedstawia atmosferę królewskiego dworu, pełnego intryg i spisków. Żądza władzy i zdobycia wpływów potrafi skłonić ludzi do najpodlejszych i najbardziej wyrachowanych zachowań. W najbliższych otoczeniu króla nikt nie może czuć się bezpiecznie, nawet gdy cieszy się jego łaską i zaufaniem. Jednocześnie widać, jak bardzo prawdziwe są powiedzenia, że fortuna kołem się toczy, a łaska pańska na pstrym koniu jeździ - zwłaszcza gdy mamy do czynienia z kochliwym władcą, przez którego sypialnię przewinęły się już tłumy kochanek.

Dużą zaletą powieści, obok jej wspaniałego klimatu i dbałości o detale, są jej bohaterowie – wyraziści, dopracowani i wiarygodni. Barbara Giżanka jawi się jako kobieta wyrachowana, lecz jednocześnie bezradna i pozbawiona prawa do decydowania o własnym losie. Mimo pewnej zachłanności i pazerności, budzi sympatię i współczucie. Wystarczy wyobrazić sobie młodziutką dziewczynę, która zostaje zmuszona przez własną rodzinę i mężczyznę, którego obdarza gorącym uczuciem, do dzielenia łoża ze starcem, który budzi w niej odrazę. A wszystko to dla dobra rodziny i interesów rodu Mniszchów. Współczucie budzi także postać złamanego cierpieniem władcy, który znajduje nową miłość i próbuje chwytać się życia wbrew zdrowemu rozsądkowi i stanowisku lekarzy.

Jak już wspomniałam, autorka całkowicie zauroczyła mnie subtelnym stylem oraz opowiedzianą przez siebie historią, która w niczym nie ustępuje intrygom snutym na dworze Tudorów, w których zaczytuje się cała rzesza fanek Philippy Gregory, do których sama zresztą należę. „Barbara i król” ma nad nimi tę przewagę, że jest nasza polska, więc tym bardziej zasługuje na uwagę. Bardzo serdecznie zachęcam Was do sięgnięcia po nią, dajcie się oczarować równie mocno jak ja.

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Książnica, wchodzącemu w skład Grupy Wydawniczej Publicat