"Ona" Henry Rider Haggard

Tytuł Ona
Autor Henry Rider Haggard
Wydawnictwo Zysk i S-ka
Rok wydania 2014
Stron 364

Strzeżcie się, bo nadchodzi Ayesha. Wieczna i bezwzględna. Kochająca, ale i okrutna. Jej uroda zniewala i rzuca na kolana, nawet gdy rozum każe ją nienawidzić. Oto Ona. Ona Posłuch Mająca przychodzi do Was z głębi afrykańskiego lądu.

Pewnego dnia do profesora Horace’a Holly’ego  przychodzi jego najbliższy, śmiertelnie chory przyjaciel, który będąc przekonanym o nadchodzącym końcu powierza mu opiekę nad swoim pięcioletnim synem. Jednocześnie niejako wymusza na nim przysięgę, że chłopiec odbędzie specyficzne wykształcenie, a gdy ukończy dwadzieścia pięć lat, zostanie mu przekazana pewna paczka. Kiedy Leo Vincey osiąga odpowiedni wiek, otrzymuje w końcu długo wyczekiwany pakunek. Znajdują się w nim stare gliniane skorupy oraz dokumenty, według których młody mężczyzna wywodzi się ze starożytnego rodu. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w jednym z pism, Leo wraz z profesorem Hollym wyruszają do Afryki Wschodniej, gdzie odkrywają okrutne plemię Amahaggerów, którym włada tajemnicza Ona.

Autora „Onej” (ta nietypowa odmiana to nie mój wymysł, a podążenie za polskim tłumaczeniem) nie trzeba przedstawiać żadnemu fanowi gatunku.  To właśnie Henry Rider Haggard stworzył postać Allana Quatermaina, znanego przede wszystkim dzięki „Kopalniom króla Salomona”. Bieżąca powieść utrzymana jest w podobnych klimatach, mamy w niej do czynienia ze starożytną, nieznaną Europejczykom cywilizacją i tajemnicami ukrytymi w sercu Afryki. Podążając śladem Holly’ego oraz jego młodego podopiecznego odkrywamy świat jakże obcy nie tylko współczesnemu, ale i ówczesnemu przedstawicielowi kultury Zachodu. Miejmy bowiem na uwadze, że akcja powieści toczy się w połowie XIX wieku, gdy badania i odkrycia archeologiczne oraz eksplorowanie nieodkrytych jeszcze obszarów poza Europą pobudzały wyobraźnię i ciekawość.

„Ona” określana jest mianem wiktoriańskiej podróżniczej powieści grozy i w pełni podpisuję się pod tym opisem. Postać Onej intryguje nie tylko bohaterów tej historii, ale i czytelnika. Kim jest kobieta obdarzona urodą i mocami wykraczającymi poza granice logiki i rozumu? Ayesha zachwyca pięknem, a jednocześnie przeraża okrucieństwem i całkowitym brakiem współczucia czy empatii. A jednak zdaje się, że nie istnieje człowiek zdolny jej się oprzeć. Ci, którzy poważą się sprzeciwić jej rozkazom zwykle nie chodzą zbyt długo po tym świecie…

Powieść posiada naprawdę niezwykły klimat, który podkreśla nieco starodawny język oraz liczne dysputy snute przez Holly’ego i Ayeshę na temat śmiertelności, sensu ludzkiego życia i świata w ogóle. Równoważą one wartko płynącą akcję, sprawiając, że historia ta nie jest po prostu jedną z wielu awanturniczych książek przygodowych.

„Ona” to doskonała propozycja dla wszystkich wielbicieli powieści wiktoriańskich i klimatów w stylu Indiany Jonesa. Jednak to coś więcej niż tylko powieść przygodowa, nie bez przyczyny sam Freud określił ją mianem fascynującej i „pełnej ukrytych znaczeń”. 

Za udostępnienie książki serdecznie dziękuję panu Wydawnictwu Zysk i S-ka

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania Blackout.