"Pomnik cesarzowej Achai. Tom III" Andrzej Ziemiański

Pomnik cesarzowej Achai. Tom 3 Andrzej Ziemiański 
Fabryka Słów, 2014

Nie ma Andrzej Ziemiański szczęścia do pisania trzecich tomów, oj nie ma… W przypadku „Achai” ostatnia część wieńcząca trylogię była zdecydowanie najsłabsza i sprawiała wrażenia pisanej nieco na siłę. 

Podobne wrażenie odniosłam czytając trzeci tom „Pomnika Cesarzowej Achai”, z tą drobną różnicą, że nie tylko nie kończy on cyklu, a plasuje się akurat po jego środku, co wcale nie wróży dobrze na przyszłość…

Powieść liczy niemalże 800 stron. Dużo. A raczej dużo za dużo, bo akcji w niej jakoś nie za wiele i spokojnie mogłaby zostać skrócona o połowę. W porównaniu ze świetnym drugim tomem właściwie niewiele się tutaj dzieje – żołnierze Arkach nadal biegają po lasach, Polacy nadal cieszą się rolą potężnego, raczej dobrotliwego kolonizatora, wspierającego tubylców, a jednocześnie bez skrupułów wykorzystującego ich dla własnych korzyści. Pojawia się wprawdzie kilka nowych wątków, zostaje też wyjaśniona tajemnica Ziemców (choć bardzo lakonicznie, po macoszemu i nie do końca przekonująco), jednak to za mało, by nazwać książkę dobrą. Jest zaledwie zadowalająca. 

Po raz kolejny również autor ujawnił nieco szowinistyczne spojrzenie na kobiety – widoczne zresztą w każdym tomie „Achai” i poprzednich częściach „Pomnika…”. Choć do wojującej feministki jest mi naprawdę daleko, drażni  mnie to, jak bardzo podkreślona jest słabość kobiety względem mężczyzny i nie chodzi tu wcale o dosyć oczywiste różnice natury fizycznej. W „Pomniku…” mamy do czynienia z cesarstwem od ponad tysiąca lat rządzonym przez kobiety – na jego czele stoi cesarzowa, a i w imperialnej armii próżno szukać mężczyzn. Jednak dopiero przybyłe zza Gór Bogów wojsko polskie składające się prawie z samych mężczyzn, musiało nauczyć głupiutkie kobietki podstaw walki. Naprawdę przez ponad tysiąc lat nie byłyby w stanie dojść do tego same? Naprawdę musiały czekać na rycerzy na białych koniach (bądź pancernikach), którzy musieli wskazać im dobry kierunek? 

Natomiast na plus można zapisać świetne orientowanie się autora w kwestiach wojskowych - to właśnie żołnierze stanowią gros bohaterów tej powieści. Naprawdę przyjemnie jest też zobaczyć Polskę jako światową potęgę, która nie musi kłaniać się obcym mocarstwom, a wręcz przeciwnie, sama rozstawia przeciwników po kątach. Szkoda tylko, że aby być tego świadkiem, trzeba sięgnąć po powieść z półki z fantastyką…

W jednym z wywiadów Andrzej Ziemiański zdradził, że „Pomnik Cesarzowej Achai” będzie prawdopodobnie liczył pięć tomów i jest drugą częścią trylogii, której akcja toczy się w tym uniwersum („Achaja” jako całość liczona jest jako część pierwsza). I o ile autor nie kryje w rękawie prawdziwej bomby, to obawiam się, czy dwa kolejne tomy nie będą jedynie kolejną bieganiną po lasach, tudzież pływaniu po morzach tego niezwykłego bądź co bądź świata. Mam ogromną nadzieję, że nie, bo zwyczajnie szkoda byłoby rozmieniania na drobne tak doskonale rozpoczętej historii.

Nawiązując do stylu wypowiedzi większości bohaterów powieści, muszę stwierdzić, że „szału nie ma, dupy nie urywa”. Liczę, że czwarty tom pozytywnie mnie zaskoczy, w końcu nadzieja umiera ostatnia…

Przeczytaj także:

• "Achaja" tomy 1-3
• "Pomnik Cesarzowej Achai" tom 1
• "Pomnik Cesarzowej Achai" tom 2