"Mroczny zakątek" GIllian Flynn (recenzja przedpremierowa)

Tytuł Mroczny zakątek
Autor GIllian Flynn
Wydawnictwo Znak
Data wydania 2014
Stron 512

Wydawcy często wabią czytelnika umieszczając na okładce książki rekomendacje od znanych pisarzy. Zwykle wybieg ten na mnie nie działa, ale nie mogłam zignorować słów Stephena Kinga, który określił styl pisania Gillian Flynn „błyskotliwym, złośliwym i porywającym”. I powiem Wam jedno – Król nie rzuca słów na wiatr.

Gdy Libby Day miała zaledwie siedem lat, jej matka i dwie starsze siostry zostały brutalnie zamordowane, a ona sama cudem uniknęła śmierci. To właśnie dzięki jej zeznaniom, błyskawicznie aresztowano i skazano sprawcę – jej piętnastoletniego brata Bena, uważanego powszechnie za dziwaka i posądzanego o satanizm. Po dwudziestu pięciu latach do Libby zgłasza się przewodniczący Klubu Kryminalnych Ciekawostek, grupy zapaleńców zafascynowanych słynnymi morderstwami. Okazuje się, że nie wierzą oni w winę Bena i przedstawione przez nich fakty mogą świadczyć o tym, że przed laty Libby została zmanipulowana, a prawda wygląda inaczej niż to zapamiętała.

Wielu czytelnikom tytuł jest pewnie znajomy, bowiem po raz pierwszy książka ukazała się w Polsce trzy lata temu nakładem wydawnictwa G+J. Jutro będzie miała premiera jej nowego przekładu, autorstwa Mateusza Borowskiego, wydanego przez Znak. Poprzednio powieść wzbudziła wiele emocji  i zebrała liczne pozytywne recenzje, jestem przekonana, że i tym razem odniesie podobny sukces. 

Fabuła toczy się dwutorowo i przedstawiona jest z perspektywy trzech postaci. Wątek współczesny opowiedziany jest przez samą Libby, która jest jednocześnie narratorką tej części powieści. Poświęcone jej rozdziały przeplatają się z retrospekcjami, przenoszącymi czytelnika do dnia poprzedzającego śmierć rodziny Dayów. Wydarzenia te pokazane zostały z punktu widzenia jej matki, Patty, oraz brata. Wgląd w przeszłość rzuca nowe światło na kwestie, które przez dorosłą Libby przedstawione są jako niezaprzeczalne fakty. Nie oznacza to jednak, że z góry przesądzona jest czyjakolwiek wina czy też jej brak. Do samego końca autorka igra z czytelnikiem, poddając w wątpliwość wnioski, do których wpierw pozwala mu dojść, robiąc to jednak na tyle zgrabnie, że nie ma się poczucia wodzenia za nos.

Portrety psychologiczne postaci są po prostu r e w e l a c y j n e, pieczołowicie nakreślone i aż do bólu realistyczne. Dotyczy to nie tylko bohaterów pierwszoplanowych, ale także tych mniej istotnych, pojawiających się gdzieś na obrzeżach opowieści.

Doświadczona przez los Libby nie jest bezwolną ofiarą, która zamyka się w sobie, nie potrafiąc sobie poradzić z doznaną traumą. Jest opryskliwą i agresywna złodziejką, która bez skrupułów wykorzystuje fakt, że w oczach wielu nadal jest małą, skrzywdzoną dziewczynką. W rolę „biednej Libby Day” wciela się jednak tylko wtedy, gdy może coś na tym ugrać. Nie oznacza to jednak, że wydarzenia sprzed lat nie mają na nią żadnego wpływu – poradziła sobie z nimi spychając je w zakamarki umysłu, w mroczny zakątek, z którego nie mają prawa wyjść. 

Bardzo dobrze przedstawiona została także jej matka, Patty Day, kobieta słaba, pozbawiona energii i silnej woli, która nie radzi sobie z codziennymi obowiązkami i ma poczucie, że zawiodła na całej linii – jako matka i córka. Nie ma autorytetu wśród dzieci, zwłaszcza najstarszego syna, nie potrafi stanowczo rozprawić się z byłym mężem – porywczym i uzależnionym od hazardu Runnerem - i tonie w długach, mając nieustannie przed oczami wizję utraty rodzinnej farmy.

Ciekawą postacią jest również piętnastoletni Ben, powszechnie uważany za dziwaka i odludka. Niepewny siebie chłopak, walczący o chwilę uwagi i zwykłą potrzebę czucia się potrzebnym, wstępuje na drogę, która prowadzi go w coraz mroczniejsze rejony, aż w końcu do miejsca, z którego nie ma już odwrotu.

Mimo że autorka skupia się przede wszystkim na tym trojgu, także pozostali bohaterowie zostali nakreśleni wiarygodnie i z detalami. Starsze siostry Libby, choć to postaci jedynie marginalne, mają wyraźnie zarysowane odrębne charaktery i osobowości. Podobnie sprawa przedstawia się z Runnerem oraz nowymi znajomymi Bena.

Niejako przy okazji Flynn zwraca w swej powieści uwagę na dość specyficzny typ kobiet, które regularnie nawiązują kontakty ze skazanymi mordercami, obdarzając ich miłością, wierząc w ich niewinność i walcząc o ich uwolnienie. Może to przybierać formy spokojne i ograniczać się do pisania listów, może przerodzić się wręcz w obsesję. Wielu seryjnych morderców odsiadujących wyroki w amerykańskich więzieniach ma swoje „fanki”, fanatycznie wręcz wierzących w to, że zmienią wilka w łagodną owieczkę albo po prostu nie przyjmujących do świadomości tego, co uczynili.

Jeśli szukasz mrocznego thrillera, który zwali Cię z nóg, przy okazji wywracając Ci bebechy do góry nogami i patrosząc emocjonalnie, „Mroczny zakątek” jest właśnie dla Ciebie. Nie przesadzę, stwierdzając, że to jedna z najlepszych powieści z tego gatunku, które czytałam. Gorąco polecam!

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Znak.

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania Blackout.