"Psy z Rygi" Henning Mankell

Psy z Rygi, Henning Mankell

Lektor Jarosław Rabenda

Wydawca Biblioteka Akustyczna
Audioapp.pl

Czas 10 godz. 31 min

Dzisiaj przygody z Kurtem Wallanderem ciąg dalszy. „Psy z Rygi” to drugi tom cyklu o szwedzkim policjancie pióra Henninga Mankella, przez wielu uznawanego za jednego z najlepszych autorów tzw. kryminałów skandynawskich. Niestety, oceniając jedynie na podstawie tej pozycji, trudno byłoby zrozumieć zachwyty nad jego twórczością.

Całość zapowiada się obiecująco. Jest rok 1991. Przy szwedzkim wybrzeżu zostaje znaleziony ponton, a w nim zwłoki dwóch mężczyzn, których przed śmiercią brutalnie torturowano. Okazują się oni obywatelami łotewskimi, dlatego do śledztwa wkracza przybyły z Rygi major Liepa. Sprawa dość szybko zostaje rozwiązana i Wallander miałby szansę niemal od razu o niej zapomnieć, gdyby nie fakt, że jego łotewskiego współpracownika nie zamordowano tej samej nocy, gdy wrócił do kraju. Wiele wskazuje na to, że pozornie prosta sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana.

Tym razem to Wallander zostaje poproszony o udanie się do Rygi i wspomożenie miejscowych śledczych. I tutaj pojawiają się pierwsze schody i kuleje prawdopodobieństwo opisanej sytuacji. Po pierwsze, Wallander jest zwykłym, niewyróżniającym się niczym policjantem ze szwedzkiej prowincji i sam fakt konieczności jego wyjazdu na Łotwę jest mało przekonujący. Nawet biorąc pod uwagę rozwój sytuacji pod koniec książki. Po drugie [uwaga na spojler], w pewnym momencie nawiązuje on współpracę z łotewskim ruchem wyzwoleńczym i dzięki ich pomocy nielegalnie, acz bez przeszkód pokonuje kolejne granice państw Europy Środkowo-Wschodniej, by ponownie dostać się na Łotwę. I to bez znajomości języka rosyjskiego czy  łotewskiego, a jedynie posługując się kulejącym angielskim. Po trzecie, o ile wątek kryminalny jest spójny i dopracowany, o tyle jego polityczno-sensacyjna otoczka zakrawa już niestety na puszczanie wodzy wyobraźni, wspomaganej strachem przed nieznanym po runięciu żelaznej kurtyny.

W przeciwieństwie do poprzedniej powieści o Wallanderze, akcja bieżącej toczy się głównie na terenie Łotwy, znajdującej się w trudnej fazie przemian po upadku Związku Radzieckiego. Przed ponad dwudziestu laty szwedzkim czytelnikom życie w kraju postkomunistycznym w chwili, gdy jego niepodległość nie jest jeszcze czymś stuprocentowo pewnym, gdzie działa bezpieka (bądź urząd bardzo do niej podobny), gdzie powszechny jest strach i nieufność do władzy, musiało wydawać czymś zupełnie nierealnym i egzotycznym. Polakom z pewnością dużo łatwiej jest zrozumieć realia polityczne i społeczne opisane przez Wallandera, choć nasz kraj nie doświadczył aż takich represji i problemów, co Łotwa.

Trzeba przy tym przyznać Mankellowi, że choć momentami przedstawiony przez niego obraz wydaje się dosyć powierzchowny, widać rzetelne przygotowanie się do tematu. Dobrze oddał klimat postsowieckiej rzeczywistości wraz z jej szarością i wszechobecną inwigilacją. Popłynął jednak nieco zbyt daleko z wątkiem spiskowym, ale to można chyba złożyć na karb czasów, gdy „Psy z Rygi” zostały napisane.

Nie można też odmówić pisarzowi świetnego warsztatu oraz bardzo dobrej kreacji głównego bohatera. Wallander już przy pierwszym spotkaniu ujął mnie swoją zwyczajnością, nie jest typem superbohatera, a wręcz przeciwnie, popełnia błędy, czasem jeden po drugim. Czyni to z niego zwykłego człowieka, z którym może nie tyle można się utożsamiać, co z pewnością próbować zrozumieć.

Spotkałam się z opinią, że „Psy z Rygi” to najsłabsza powieść Mankella. Trudno mi rzetelnie się do tego stwierdzeni odnieść, bo  to dopiero mojego drugie spotkanie z jego twórczością, ale z pewnością istnieje duża różnica między bieżącą powieścią a poprzednim tomem, „Morderca bez twarzy”. Dlatego też liczę na to, że kolejne tomy mnie nie zawiodą, zwłaszcza że bardzo przypadł mi do gustu głos lektora, Jarosława Rabendy i jego interpretacja utworu. 

Jeśli macie ochotę wysłuchać audiobooka "Psy z Rygi", możecie skorzystać z oferty na stronie Audioapp.pl i wypożyczyć go za 50% ceny.