"Nigdziebądź" Neil Gaiman

Tytuł Nigdziebądź
Autor: Neil Gaiman
Wydawnictwo MAG
Data wydania 2012
Stron 318

Po kilkumiesięcznym tańcu wokół książek Neila Gaimana, które kusiły mnie i wołały, ale ostatecznie zawsze chowały się za innymi pozycjami, nastąpił przełom – „Nigdziebądź” już za mną. Jestem urzeczona, oczarowana i zdecydowanie mam ochotę na więcej.

Życie Richarda Mayhew toczy się z góry ustalonym rytmem – praca w jednej z londyńskich firm ubezpieczeniowych i związek z piękną, ale apodyktyczną i nadmiernie ambitną Jessiką wypełniają mu cały czas. Szara monotonia, w której wszystko jest oczywiste, nawet to jak będzie wyglądał poniedziałek w przyszłym tygodniu, miesiącu czy za pięć lat. Do czasu…

Pewnego wieczoru uporządkowane życie Richarda rozsypuje się w pył, a wszystko to za sprawą rannej dziewczyny, którą znajduje na ulicy i udziela jej pomocy. Wcielając się w rolę dobrego Samarytanina, mężczyzna na zawsze musi pożegnać się z Londynem, jaki znał do tej pory, bowiem Drzwi (osobliwe imię dla nie mniej osobliwej dziewczyny) wprowadza go do Londynu Pod, alternatywnego świata, którym baśń miesza się z rzeczywistością, humor z grozą, a śmierć czeka niemal na każdym kroku.

Gaiman snuje swoją opowieść tak lekko i nieprzewidywalnie, że jakkolwiek sztampowo to nie zabrzmi, trudno oderwać się od jego powieści. Bawi się konwencjami, wplatając do fabuły wątki fantastyczne, baśniowe i mitologiczne. Zderza codzienną rzeczywistość z nieprzewidywalnym światem utkanym z tajemnic, mroku, a przy tym pociągającego czaru. Stworzona przez niego wizja Londynu Pod przyciąga jak magnes i porusza wyobraźnię, nic nie jest w niej oczywiste, a jednocześnie wszystko jest bardzo dosłowne.

Bohaterowie książki są po prostu bajeczni, dosłownie i przenośni. Przynajmniej jeśli chodzi o mieszkańców Londynu Pod, bowiem sam Richard niczym się nie wyróżnia i jego postać tym bardziej stanowi duży kontrast dla towarzyszących mu Drzwi, markiza de Carabas czy Łowczyni. Największym smaczkiem są jednak panowie Croup i Vandemar, okrutni, bezlitośni, pozbawieni najmniejszej nawet iskierki człowieczeństwa (w pewnym momencie autor sugeruje, że mimo ludzkiej powłoki wcale nie są ludźmi), a jednocześnie groteskowi i aż emanujący aurą czarnego humoru.

Moje wydanie zostało opatrzone wstępem Andrzeja Sapkowskiego – dość krótkim, ale wyczerpująco przybliżającym okoliczności powstania powieści oraz sylwetkę autora. Może nawet zbyt precyzyjnie przedstawiającym zarys fabuły, dlatego lepszym rozwiązaniem byłoby umieszczenie go jako posłowia, które można by potraktować jako uzupełnienie książki już po jej zakończonej lekturze.

Jeśli macie więc ochotę wybrać się do świata, w którym nie wszystko jest oczywiste, a humor miesza się z grozą, sięgnijcie po „Nigdziebądź”. Gorąco polecam!