"Krzyk mandragory" Piotr Kulpa

Tytuł Krzyk mandragory
Seria Pan na Wisiołach
Tom 2
Autor Piotr Kulpa
Wydawnictwo Videograf II
Rok wydania 2014
Stron 346

Niespełna rok temu przeżyłam mroczne objawienie w postaci pierwszego tomu trylogii grozy „Pan na Wisiołach”. Piotr Kulpa przyprawił mnie o ciary i pokazał, że jego powieść w niczym nie ustępuje najlepszym z tego gatunku. Z tego też względu na drugą część czekałam z mieszaniną niecierpliwością (Co będzie dalej? Czym zaskoczy autor?) i niepokoju (Czy nie będzie to jedynie zapchajdziura? Czy utrzyma poziom?).

„Krzyk mandragory” jest już za mną i powiem krótko – jest dobrze. Mało tego, jest BARDZO dobrze. A jednocześnie paskudnie niepokojąco. I o to właśnie chodzi. Kulpa nie zawiódł pokładanych w nim nadziei, a nawet sprawił się lepiej, niż tego oczekiwałam, podwyższając tym samym oczekiwania wobec tomu trzeciego. Na ten przyjdzie jednak czas, teraz przyjrzyjmy się bliżej bieżącej pozycji.

Książka jest bezpośrednią kontynuacją „Mrocznegosiedliska”, w którym warszawiak Tymoteusz Smuta wraz z rodziną przeprowadził się do zabitej dechami wioski, by przejąć spadek po zmarłych dziadkach. Wymarzony, spokojny azyl okazał się miejscem z piekła rodem, a wraz z upływem kolejnych tygodni sytuacja zamiast poprawiać się, pogarsza się i to dramatycznie. Smuta coraz bardziej traci kontakt z rzeczywistością, ścigany wyrzutami sumienia za popełnioną przed laty zbrodnię i strachem, że wyjdzie ona na światło dzienne. Czaruś oddala się od rodziców, próbując opanować rodzące się w nim moce, a Magda nie może dojść do ładu ze skrajnymi uczuciami, jakie wzbudza w niej mąż.

Przenosząc akcję powieści na głęboką prowincję i wplatając w nią zabobony mocno zakorzenione w świadomości jej mieszkańców, autor ryzykował powielanie schematów - w końcu większość horrorów rozgrywa się w takich okolicznościach. W przypadku obydwu części „Mrocznego siedliska” nie ma jednak miejsca na podążanie utartymi ścieżkami. Niepokojąca postać Cygana Gajgaro, jego historia oraz związek z najstarszymi ludźmi w Wisiołach i skrywaną nich tajemnicą długowieczności, wprowadziły do powieści powiew świeżości zabarwiony znaczną porcją podszytego grozą niepokoju.

Podobnie jak w poprzednim tomie, narracja prowadzona jest z punktu widzenia wielu bohaterów, nie tylko całej rodziny Smutów, ale również poszczególnych mieszkańców wioski, odrażającego komisarza, znajomego Tymka z warszawskiej grupy AA, a nawet psa Basiora, ratującego Smutów z opresji w najmniej spodziewanych momentach. Jedynie ten ostatni oraz Czaruś i dwoje jego przyjaciół to postaci w pełni wzbudzające sympatię, w każdym z pozostałych znajduje się mniejsza lub większa skaza zła. Zdawać by się mogło, że autor nie ma złudzeń, co do prawdziwej natury człowieka, nie kreując ani jednej w pełni pozytywnej postaci dorosłej, a nawet zaszczepiając zalążki czystego, pierwotnego wręcz zła w postaciach niektórych dzieci.

Od lat za polskiego króla grozy uważa się Stefana Dardę, jednak po drugiej z kolei powieści Piotra Kulpy, w moim prywatnym rankingu to właśnie on wysuwa się na prowadzenie. I to w bardzo zdecydowany sposób, „Pan na Wisiołach” ma wszystko to, czego potrzeba dobremu horrorowi – klimat, świeże wykorzystanie znanych motywów i zaskakujące zwroty akcji. Mam nadzieję, że trzeci tom, wieńczący trylogię utrzyma ten poziom.

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Videograf