"Kacper Ryx i tyran nienawistny" Mariusz Wollny

Kacper Ryx i tyran nienawistny

Mariusz Wollny

Czas nagrania: 18 godz. 10 min

Lektor: Tomasz Sobczak
Biblioteka Akustyczna

Kacper Ryx i tyran nienawistny to już trzecia odsłona przygód pierwszego w dziejach inwestygatora królewskiego, który dzięki inteligencji i szeregowi innych przymiotów zdołał wybić się znacząco ponad swój stan i udowodnić, że nie ma dla niego rzeczy niemożliwych.

Od wydarzeń przedstawionych w poprzedniej części minęło kilka lat. Mimo dramatycznego zwrotu akcji pod koniec Króla przeklętego, imć Ryx wita nas cały i zdrowy. No może nie do końca. Na ciele pozostały mu blizny, mające do końca życia przypominać mu znienawidzony klan Zborowskich, a i dusza ucierpiała. Kacper nie jest już tym samym rezolutnym, nieco narcystycznym i pełnym energii młodzieńcem. Widzimy zgorzkniałego, przedwcześnie postarzałego mężczyznę, który - częściowo na własne życzenie - pozbawił się szansy na szczęśliwe życie u boku ukochanej kobiety. Wszystko zmienia się, gdy Ryx dostaje rozkaz stawienia się w królewskim obozie w charakterze medyka i rusza z oddziałami Stefana Batorego na kampanię wojenną z Moskwą, licząc, że zdobyte zasługi pozwolą mu uzyskać nobilitację, a tym samym rękę wielbionej, aczkolwiek niedostępnej (w jego tylko mniemaniu) dla niego obecnie Joanny Wapowskiej. 

O ile poprzednie tomy w znacznej mierze były poświęcone śledztwom prowadzonym przez Kacpra, zarówno tym mniejszej jak i większej rangi, o tyle tym razem jego działalność jako inwestygatora schodzi na drugi plan. Owszem, pojawiają się dwie lub trzy sprawy, które pokazują, że przez lata marazmu trybiki w głowie Ryxa jeszcze do końca nie zardzewiały, jednak zdecydowanie ważniejsze okazują się jego zmagania z Samuelem Zborowskim, wysoko urodzonym infamisem, który czuje do naszego bohatera coraz bardziej zajadłą nienawiść. 

Jednocześnie śledzimy również losy Janki Wapowskiej, która odtrącona przez Kacpra, wyjeżdża do Warszawy, a potem do majątku swej macochy, wdowy po Andrzeju Wapowskim, kasztelanie przemyskim. Uwagę przykuwają zwłaszcza jej zmagania z siejącym postrach, okrutnym Diabłem Stadnickim, kuzynem Zborowskich.

Wollny przenosi akcję powieści z dobrze znanego Krakowa do Warszawy, na Kresy, a nawet wschodnie stepy. Pokazuje intrygi rozgrywane w szlacheckich salonach, ale i okrucieństwo wojny, gdzie śmierć czyha zarówno z ręki wroga, jak i tragicznych warunków sanitarnych. O zdrajcach czających się we własnym obozie nie wspominając. Jej lekturą z pewnością będą usatysfakcjonowani wszyscy miłośnicy powieści awanturniczo-historycznych. Dzieje się tu naprawdę wiele, a zwroty akcji zaskakują w najmniej podziewanych momentach. Wprawdzie czasem nasuwa się myśl, że Ryxowi i pięknej Jance wyjątkowo często dopisuje szczęście i potrafią wyjść z najgorszych opałów bez większych szkód, ale nie burzy to przyjemności ze śledzenia ich losów.

Ogromną zaletą powieści o Ryxie, zarówno poprzednich tomów, jak i bieżącego, jest świetnie nakreślone tło historyczne. Każdy tom poświęcony jest panowaniu innego króla, tym razem widzimy Stefana Batorego, mojego ulubionego - o ile to właściwe w tym przypadku słowo - władcy, zasiadającego na polskim tronie w czasach elekcyjnych. Bezkompromisowy i nieufnie podchodzący do sobiepaństwa szlachty, ślepo walczącej o przywileje i jeszcze zacieklej ich broniącej, nawet z krzywdą dla kraju, miał szansę trwale zmienić oblicze kraju. 

Obok króla, w książce pojawiają się także inne postaci historyczne, w które Wollny tchnął życie i pokazał jak ludzi z krwi i kości, a nie jedynie suche nazwiska z podręczników historii. Samuel Zborowski, Diabeł Stadnicki i Andrzej Zamoyski odgrywają znaczącą rolę w fabule powieści. W tle pojawia się Jan Kochanowski oraz z wielu ówczesnych drukarzy oraz medyków, wprawdzie nie znanych powszechnie, ale mających duży wkład w rozwoju druku i medycyny. A wszystko to zgrabnie splata się z losami Ryxa, dzięki czemu otrzymujemy przyjemną dawkę przygody i sensacji z pożyteczną wiedzą.

Podsumowując, Kacper Ryx nie zawodzi i trzyma formę. A w postaci audiobooka w interpretacji rewelacyjnego Tomasza Sobczaka jest jeszcze lepszy. Gorąco polecam wszystkim fanom dobrych powieści historyczno-przygodowych. 

Za możliwość poznania kolejnych przygód Kacpra Ryxa serdecznie dziękuję Bibliotece Akustycznej.